Kierownik projektu: dr Mariusz Kraśniewski
Numer projektu: 2012/07/N/HS2/01680
Źródło finansowania: Narodowe Centrum Nauki, konkurs Preludium 4
Okres realizacji projektu: 2013-2016

Słowa klucze: literatura, oratura, kultura popularna, Hausa

Oratura, czyli literatura ustna, jako wytwór kultury ludów przedpiśmiennych pełniła bardzo istotne funkcje społeczne. Najbardziej podstawowa z nich – funkcja rozrywkowa, stanowiła punkt wyjścia do innych, znacznie istotniejszych aspektów. Wspólne uczestnictwo w prezentacji opowieści sprzyjało powstawaniu więzi między członkami wspólnoty, a przekazywane historii stanowiło sposób na jednoczesne przekazanie wartości i zachowań społecznych aprobowanych przez daną grupę. Sama prezentacja wzbogacona była o elementy pantomimiczne i popisy wokalne opowiadającego, co czyniło z wieczornego opowiadania bajki wydarzenie artystyczne z pogranicza literatury i teatru. Znamiennym jest, że w Afryce Subsaharyjskiej, więc także i w społeczeństwie Hausa, rola literatury ustnej, czyli bajek i przysłów, nie zanikła wraz z pojawianiem się „klasycznej” literatury, czyli utworów poetyckich i prozatorskich spisanych przy użyciu alfabetu arabskiego lub łacińskiego. Swoisty regres przeżyła dopiero wraz z głębokimi zmianami w oczekiwaniach poddanych globalnym wpływom odbiorców kultury popularnej. Aspekty edukacyjne zostały więc stopniowo zastąpione przez walory czysto rozrywkowe jakie pełni inspirowana kulturą hinduską kinematografia i muzyka oraz funkcje religijne związane z poezją i pieśniami sławiącymi miłość do Boga i szacunek wobec Proroka Muhammada. Celem badań będzie więc ukazanie hausańskiego rapu, czyli poezji i muzyki pozostającej na uboczu, a często także w sprzeczności wobec głównego nurtu, jako spadkobiercy literatury ustnej. W toku badań wykazane zostaną zbieżności w warstwie lirycznej i przekazywanych wartościach.