Deklaracja dostępności

What is Open Access policy?

Open Access (OA) policy is a set of solutions applied by individual academic and educational units, encompassing broadly defined open science. This range of practices facilitates a free-of-charge access to scientific publications and research data distributed online, free of many technological barriers, such as requirement of creating a password-protected account. Open Access carries beneficial value for both readers and authors. The readers enjoy easy access to available literature, while authors are given the opportunity to disseminate results of their research, wider visibility, and subsequently, citations, the number of which offers a direct reflection of their influence in the field. It is a solution that side-steps embargoes put in place by the majority of traditional and hybrid journals. In this respect, Open Access is promoted by the majority of the scientific community, with a key member, Professor Stevan Harnard, a Hungarian-born cognitive scientist and researcher, as its leading advocate.

Creative Commons (CC) licences provide authors publishing Open Access with copyright protection.

Open Access policy allows more than the ability to access academic publications alone. According to openscienceasap.org, it should also include an open access to methodology, software, data, the peer review process and educational resources. In their postulates from 2021, the UNESCO goes even further, suggesting an open access to: publications, research data, software, equipment, evaluation, scientific infrastructure, educational resources, community input, embracing diversity of sciences, openness to all scientific knowledge and inquiry, and acceptance of indigenous knowledge systems.

Open Access (OA)

The concept of Open Access itself isn’t new; it was already broached in the 1990s. The term - Open access - itself was coined and proposed by the Budapest Open Access Initiative (BOAI) created in 2001. All interested, individuals as well as institutions, can sign the declaration of the Open Access Initiative. It is the Initiative that first identified the main goals of Open Access, which include: ability to read, download, copy, distribute, print, browse and link the content of [academic] articles, ensuring authors’ control over the integrity of their work under copyright. The global shift towards an open science is evident through the numerous legal and illegal initiatives.

One of the important steps in promoting the concept was an introduction of the catalogue of journals available in Open Access in 2003. The continuously expanding catalogue currently counts over 12 thousand journals, available free of the Article Processing Charge (APC - a publication fee charged to authors or institutions they are employed by). The catalogue with the browser of journals can be accessed at https://doaj.org/.

Regarding the matters of open science, one of the most active units in Poland is the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling at the University of Warsaw (ICM UW), which has been working towards the OA concept since the 1990s.  Between 2014 -2020 a database under the name of  Library of Science  (previously known as CEON) was established. It currently provides access to over 450 thousand full-text publications, and includes over 1500 journals and nearly 750 books. Furthermore, the Library, together with other scientific institutions such as universities, institutes of science, associations and foundations, has formed the Coalition for Open Education (KOED), which promotes open science and considers new legislations regarding science (e.g. Act 2.0). Available on the Coalition’s website is a broad range of information, including elaborations on copyright, Creative Commons agreements (CC BY, CC BY-SA) and a variety of the Coalition’s initiatives, such as the independent website dedicated to open science. The Coalition remains open to new institutional members.

Open Access and grants

Individual scientists are not the only ones to take issue with a lack of access to knowledge and a major part of publications. For some time now, the science-funding institutions have also started to recognise the problem. Thanks to launching of the cOAlition S by 13 coalition members, including the National Science Centre in Poland, open access to all of the publications from research financed by national agencies (NCN guidelines and information available here, as well as here and here) has applied since January 2020. To any interested parties: further details regarding cOAlition S and the proposed Plan S are available at https://www.coalition-s.org/. Recently, the problem with accessibility to scientific content has also been acknowledged by the European Parliament, by setting a legal framework for the Open Access policy in the Horizon 2020 programme. Implementation of these regulations  is overseen by the European Commission, who have released a manual addressing implications of the regulations on grant projects submitted in the programme.

Further details on Open Access:

Open science - Wikipedia

Open Science | European Commission (europa.eu)

Open Concepts and Principles - Open Science Training Handbook (gitbook.io)

ABC of Open Access (otwartanauka.pl)

os-poland (openaire.eu)

Publishing Open Access

Based on national licences:

Springer

Elsevier

Open Access journals finder:

https://doaj.org/

Popular publication databases and repositories

Publications database

Library of Science

Repositories

Digital Repository of Scientific Institutes (RCIN)

Repository CEON

Open Science at IMOC PAS

At IMOC PAS Open Access policy is built upon the following foundations:

Ordinance no. 15/2021 with the annexe

Popularizer of Science Declaration

Open Access Officer

Dr Urszula Iwaszczuk is the Open Access Officer at IMOC PAS

Contact:

OTWARTA NAUKA W IKŚiO PAN

Czym jest polityka otwartego dostępu

Polityka otwartego dostępu to pakiet rozwiązań obejmujących szeroko rozumianą otwartą naukę wdrażanych przez poszczególne jednostki naukowe i dydaktyczne. Rozwiązania te umożliwiają dostęp do z publikacji i danych naukowych opublikowanych w Internecie bezpłatnie oraz bez barier technologicznych, takich jak np. konieczność tworzenia konta chronionego hasłem. Otwarty dostęp do publikacji jest ważny zarówno dla czytelników, jak i dla autorów. Tym pierwszym umożliwia proste korzystanie z dostępnej literatury, tym drugim daje możliwość upowszechnienia wyników ich badań, widoczność, a w konsekwencji cytowalność prac, za pomocą której określa się wpływ na naukę.  Jest to rozwiązanie, które pozwala uniknąć embarga wydawniczego nakładanego przez większość tradycyjnych i hybrydowych wydawnictw.

Za tak rozumianym otwartym dostępem postuluje znaczna część środowiska naukowego, którego jednym z czołowych reprezentantów jest Profesor Stevan Harnad, węgierski badacz, kognitywistyka i scientometra.

Do zabezpieczenia praw autorskich przy publikowaniu w otwartym dostępie służą licencje Creative Commons.

Polityka otwartego dostępu to nie tylko możliwość korzystania z publikacji naukowych. Według openscienceasap.org powinna ona uwzględniać także otwarty dostęp do metodologii, oprogramowania, danych, procesu recenzyjnego i zasobów edukacyjnych. UNESCO w swych postulatach z 2021 idzie jeszcze dalej proponując: otwarty dostęp do publikacji, danych badawczych, oprogramowania, sprzętu, ewaluacji, infrastruktury naukowej, zasobów edukacyjnych, zaangażowania podmiotów społecznych, otwartość na różnorodność wiedzy, otwartość na wszelką wiedzę naukową i dociekania oraz otwartość na rodzime systemy wiedzy.

Otwarty dostęp (Open Access)

Postulaty otwartości nauki zgłaszano co najmniej od lat 90-tych XX w., idea ta nie jest zatem nowa. Samą nazwę - Open Access - zaproponowała Budapesztańska Inicjatywa Open Access (BOAI), która została utworzona w 2001 r. Chętni, zarówno osoby prywatne, jak i instytucje, mogą podpisać deklarację Inicjatywy dotyczącą otwartego dostępu. To właśnie Inicjatywa jako pierwsza wskazała główne cele otwartego dostępu, do których należą możliwość czytania, pobierania, kopiowania, rozprowadzania, drukowania, przeszukiwania i linkowania tekstów artykułów z zapewnieniem autorom kontroli nad integralnością ich dzieł w ramach praw autorskich. Ogólnoświatowy trend ku otwieraniu nauki jest widoczny poprzez liczne legalne i nielegalne inicjatywy.

Jedną z ważnych inicjatyw służących otwartemu dostępowi było powstanie w 2003 roku katalogu czasopism udostępnianych w otwartym dostępie. Katalog stale rozwijany i liczy obecnie ponad dwanaście tysięcy czasopism, które funkcjonują bez APC (APC = Article Processing Charge, czyli opłata za publikację artykułu w czasopiśmie wnoszona przez autora lub zatrudniającą go instytucję). Katalog ten wraz z wyszukiwarką czasopism jest dostępny na stronie https://doaj.org/.

W Polsce jedną z najbardziej aktywnych w temacie otwartości nauki jednostek jest Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego (ICM UW), które działa w tym kierunku już od lat 90-tych XX w. W latach 2014-2020 utworzona została baza znana pod nazwą Biblioteką Nauki (wcześniej CEON). W chwili obecnej udostępnia ona ponad 450 tysięcy pełnotekstowych publikacji i uwzględnia ponad 1500 czasopism i blisko 750 książek. Ponadto jednostka ta, wraz z innymi instytucjami naukowymi: uczelniami, instytutami naukowymi, stowarzyszeniami i fundacjami, utworzyła Koalicję Otwartej Nauki (KOED), która działa na rzecz otwartej nauki, a także opiniuje powstające akty prawne dotyczące nauki (np. Ustawa 2.0). Na stronie internetowej Koalicji można znaleźć szerokie spektrum informacji, w tym opracowania dotyczące prawa autorskiego, umów Creative Commons (CC BY, CC BY-SA) i licznych inicjatyw prowadzonych przez Koalicję. Jedną z nich jest oddzielna strona poświęcona otwartej nauce. Koalicja jest otwarta na nowych członków instytucjonalnych.

Otwarty dostęp a granty

Nie tylko poszczególni naukowcy widzą problem braku dostępu do wiedzy i dużej części publikacji, także instytucje finansujące naukę zaczęły jakiś czas temu dostrzegać ten problem. Dzięki zawiązaniu cOAlition S przez 13 koalicjantów, w tym Narodowe Centrum Nauki w Polsce, od stycznia 2020 r. obowiązuje otwarte udostępnianie wszystkich publikacji z badań finansowanych przez narodowe agencje (wytyczne i informacje NCN dostępne są tu, a także tu i tu). Dla osób zainteresowanych: szersze informacje o cOAlition S i postulowanym Planie S dostępne są na stronie https://www.coalition-s.org/. Problem z dostępnością do treści naukowych dostrzegł też jakiś czas temu Parlament Europejski, ustalając ramy prawne dla polityki otwartego dostępu w programie Horyzont 2020. Wdrożenie tych przepisów nadzoruje Komisja Europejska, która wydała podręcznik dotyczący implikacji tych przepisów w projektach grantowych składanych w programie.

Dalsze szczegółowe informacje dotyczące otwartej nauki

Open science - Wikipedia

Open Science | European Commission (europa.eu)

Open Concepts and Principles - Open Science Training Handbook (gitbook.io)

ABC Otwartego Dostępu (otwartanauka.pl)

os-poland (openaire.eu)

Publikowanie w otwartym dostępie

Na bazie krajowych licencji:

Springer

Elsevier

Wyszukiwarka czasopism z otwartym dostępem:

https://doaj.org/

Popularne bazy publikacji i repozytoria

Baza publikacji

Biblioteka Nauki

Repozytoria

Repozytorium Cyfrowe Instytutów Naukowych (RCIN)

Repozytorium CEON

Otwarta Nauka w IKŚiO PAN

Polityka Otwartego Dostępu w IKŚiO PAN opiera się na następujących podstawach:

Zarządzenie nr 15/2021 wraz z załącznikiem

Karta Popularyzatora Nauki

Pełnomocnik ds. Otwartego Dostępu

Pełnomocnikiem ds. Otwartego Dostępu w IKŚiO PAN jest dr Urszula Iwaszczuk

Kontakt z pełnomocnikiem jest możliwy poprzez email

Banganarti Studies

 

Prezentowana publikacja została wydana dzięki grantowi Narodowego Centrum Nauki: Archangels and Locusts: Daily Life in Banganarti, a Pilgrimage Centre on the Middle Nile, 6th through 16th Centuries (grant nr: 2016/21/B/HS3/03724), oraz wsparciu Qatar Sudan Archaeological Project.

Książka dostępna tutaj!

Działania Instytutu wspierają dwie fundacje:

 fundacja artibus mundi

Fundacja Artibus Mundi

00-670 Warszawa
ul. Wilcza 72/1

 

 

Umbra Orientis

Fundacja na rzecz Badań nad Starożytnymi i Współczesnymi Kulturami Orientu przy Instytucie Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk UMBRA ORIENTIS

00-330 Warszawa
ul. Nowy Świat 72
tel. +48 506 042 669
e-mail

https://umbraorientis.pl/

KLAUZULA INFORMACYJNA


Zgodnie z art. 13 ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016), dalej: „RODO”, informujemy, iż:
1. Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk z siedzibą w Warszawie przy ul. Krakowskie Przedmieście
2. Administrator powołał Inspektora Ochrony Danych – dr. Krzysztofa Radtke, z którym może Pan/Pani skontaktować się drogą mailową: 
3. Pani/Pana dane osobowe będą przetwarzane w celu:
    • na podstawie art. 6 ust. 1 lit a) zgodnie z udzieloną przez Panią/Pana zgody,
    • na podstawie art. 6 ust. 1 lit b) RODO w związku z zawartą umową w celu jej realizacji, w tym celu współpracy z dostawcami i podmiotami współpracującymi z Administratorem,
    • na podstawie art. 6 ust. 1 lit c) RODO w zakresie wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Administratorze, w tym przepisów podatkowych i z zakresu rachunkowości,
    • na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f) RODO w zakresie i celach wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez Administratora, w tym utrzymywania z Państwem relacji biznesowych lub prowadzenia dozwolonego prawem marketingu usług, w tym informowania o szkoleniach, spotkaniach biznesowych i innych wydarzeniach, a także w celach analitycznych, statystycznych, zapewnienia bezpieczeństwa teleinformatycznego związanego z witryną Administratora oraz w celu ustalenia lub dochodzenia roszczeń bądź obrony przed roszczeniami.
    • na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f) RODO w związku z działalnością Instytutu;
    • na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f) RODO odpowiedzi na Pani/Pana zapytanie.
4. Pani/Pana dane osobowe będą przechowywane do czasu wystąpienia żądania usunięcia danych;
5. Odbiorcą Pani/Pana danych osobowych będą pracownicy i zleceniobiorcy administratora na podstawie nadanych upoważnień oraz współpracownicy i podmioty przetwarzające na podstawie umowy powierzenia danych osobowych
6. Przetwarzanie danych osobowych będzie odbywało się jedynie w celu realizacji ww. celów.
7. Posiada Pani/Pan prawo do żądania od administratora dostępu do danych osobowych, prawo do ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie.
8. Ma Pan/Pani prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego- Urzędu Ochrony Danych Osobowych, gdy uzna Pani/Pan, iż przetwarzanie danych osobowych Pani/Pana dotyczących narusza przepisy ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r.;
9. Podanie danych osobowych jest dobrowolne, jednak odmowa ich podania może uniemożliwić kontakt;
10. Pani/Pana dane osobowe nie będą przekazywane do państwa trzeciego/organizacji międzynarodowej;
11. Pani/Pana dane nie będą przetwarzane w sposób zautomatyzowany w tym również w formie profilowania tzn. żadne decyzje wywołujące wobec osoby skutki prawne lub w podobny sposób na nią istotnie wpływające nie będą oparte wyłącznie na automatycznym przetwarzaniu danych osobowych i nie wiążą się z taką automatycznie podejmowaną decyzją.

Our website is protected by DMC Firewall!